W październiku 2019 w budynku Neofilologii UG można było zobaczyć wystawę fotograficzną Pomiędzy swojskością i obcością. Obrazowanie nastroju Kaszub. Fotografie powstały podczas objazdu studyjnego po Kaszubach studentów antropologii kulturowej/etnografii z Johannes Gutenberg Universität w Moguncji w maju 2018,
w których brali udział także studenci filologii germańskiej i etnofilologii kaszubskiej UG.

Nie mogło się obyć bez Güntera Grassa, gdyż to jego twórczość i działalność ukształtowała obraz Kaszub  w świadomości niemieckiej. Dla studentów pełnił roę jednego z dooropenerów do kaszubskiego świata. W ramach projektu odbyły się także polsko-niemieckie warsztaty literackie nt. Obraz Kaszub i Kaszubów w twórczości Güntera Grassa (prowadzenie Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk).

Projekt „nauczanie poprzez badanie” realizowały antropologia kulturowa/etnografia na JGU w Moguncji i filologia germańska na UG (Pracownia Badań nad Narracjami Pamięci Pogranicza), we współpracy m.in. ze Stowarzyszeniem Güntera Grassa, z etnofilologią kaszubską (Centrum Języka i Kultury Kaszubskiej UG) oraz Instytutem Kaszubskim.

Fot. Andrzej Szewczyk

4 października wystawę otworzył prof. Piotr Stepnowski, Prorektor ds. Nauki
i Współpracy z Zagranicą UG, podkreślając efektywność formatu dydaktycznego „nauka poprzez badanie” (forschendes Lernen). Martin Koch z Moguncji, przedstawiciel kuratorium studenckiego, zaprezentował przebieg projektu i sekcję wystawy „Wszechwidzące oko”, którą kuratorował. Dr Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk, współkuratorka i -koordynatorka ze strony polskiej, zasygnalizowała wiodące kategorie
i metody badawcze oraz podziękowała licznemu gronu osób i instytucji, zaangażowanych w realizację zamierzenia.

Wernisaż został połączony z dyskusją panelową Pomiędzy swojskością a obcością. Odkrywanie kaszubskości Gdańska, w której udział wzięli prof. Maria Mendel, Magdalena Kalisz i dr Jan Daniluk, a moderowała Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk. Debata wywołała twórczy ferment, podtrzymywany głosami uczestników podczas spotkania i wernisażowej lampki wina. Po dyskusji pozostał niedosyt i przekonanie, że kaszubskość Gdańska jest dla wielu jeszcze do odkrycia i wymaga odsłaniania na różnych płaszczyznach.

Fot. Mieczysław Ronkowski

Wśród gości, którzy z nami świętowali, m.in. senator RP Kazimierz Kleina, przewodniczący Kaszubskiego Zespołu Parlamentarnego, prof. Andrzej Ceynowa, rektor-senior, dzięki któremu utworzono na UG kierunek etnofilologia kaszubska,
a także prof. Małgorzata Czermińska i prof. Ewa Graczyk, tuzy gdańskiej polonistyki, wspierające obecność kaszubskości w badaniach i dydaktyce naszej uczelni, oraz pedagogiki – prof. Tomasz Szkudlarek. Byli z nami prof. Mirosław Ossowski, dyrektor Instytutu Filologii Germańskiej i były prezes Stowarzyszenia Güntera Grassa, przedstawiciele władz Instytutu Kaszubskiego: prof. Mieczysław Nurek, dr Justyna Pomierska oraz prof. Mieczysław Ronkowski, a także partnerów projektu: dr Katarzyna Kulikowska, dyrektor muzeum M-KPE im. Teodory i Izydor Gulgowskich we Wdzydzach i starszy kustosz Benita Grzenkowicz-Ropiela z muzeum MPiMK-P w Wejherowie.

Tylko podczas otwarcia można było obejrzeć rękopis powieści „Żëcé i przigodë Remusa” Aleksandra Majkowskiego, użyczony przez Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie. Na wystawie zobaczyć można było m.in. faksymile wybranych stron rękopisu powieści oraz egzemplarze pierwszych wydań, także monografii Izydora Gulgowskiego „Von einem unbekannten Volke in Deutschland”, a także hafty Teodory Gulgowskiej.