Günter Grass – urodzony w Wolnym Mieście Gdańsku niemiecki pisarz, grafik i rzeźbiarz. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1999), Honorowy Obywatel Miasta Gdańska (1993), obywatel Lubeki z wyboru. Doktor honoris causa m.in. Uniwersytetu Gdańskiego (1993) za wybitną twórczość literacką oraz wkład w polsko-niemieckie pojednanie. Artysta omnikreatywny i zaangażowany, działający w wielu obszarach sztuki i życia społecznego.

Wierząc w siłę słowa miał odwagę zmieniać świat po kataklizmie II Wojny Światowej, dokonując obrachunków z niemiecką przeszłością i pamięcią. 

1927−2015
Gdańsk − Lubeka

Artysta-kreator.
Ostatnie spotkanie z członkami SGG,
Sopot, październik 2014. Fot. Wojciech Charkin

Grass urodził się 16 października 1927 roku w Wolnym Mieście Gdańsku w rodzinie niemiecko-kaszubskiej. Wzrastał przy dzisiejszej ulicy Lelewela we Wrzeszczu, wówczas Labesweg w Langfuhr. We wrześniu 1944 roku jako siedemnastolatek został wcielony do Waffen-SS. Okres końca wojny do 1946 roku spędził w obozach jenieckich w Bawarii. Po wojnie ukończył studia plastyczne w Düsseldorfie i Berlinie. Aktywny uczestnik procesu polsko-niemieckiego zbliżenia po 1945 roku. Wspierał politykę otwarcia na Wschód Willego Brandta. W 1992 roku Günter Grass założył w Berlinie fundację nazwaną imieniem innego gdańszczanina, grafika Daniela Chodowieckiego. Celem jej działalności jest współpraca między artystami niemieckimi i polskimi.

„Trylogią gdańską”, obejmującą utwory prozatorskie Blaszany bębenek, Kot i mysz oraz Psie lata, zdobył uznanie świata. Jednocześnie wprowadził Gdańsk, Kaszuby i Pomorze − mikrokosmos polsko-niemieckiego pogranicza − do literatury światowej. Czerpiąc z kulturowego doświadczenia wieloetnicznej rodziny szukał „trzecich dróg”, alternatywnych wobec narodowych narracji. Ukazywał człowieka i społeczności w kulturowym splocie oraz na rozdrożach ideologii, zwracając uwagę na „przeciw-pamięci” mniejszości. 

To właśnie Günter Grass jako pierwszy pisarz powojenny w swoich gdańsko-pomorskich powieściach scalił niemieckie, kaszubskie, polskie
i żydowskie narracje o wspólnej, a zarazem dzielącej przeszłości.